Dyplomacja i skandale

źródło: Getty Images

Angielski polityk John Profumo (1915–2006). Był ministrem obrony, gdy w 1963 r. wybuchł skandal z jego udziałem

źródło: AFP

Christine Keeler, kochanka Johna Profumo i współpracowniczka oficera GRU Jewgienija Iwanowa

źródło: Getty Images

Francis G. Powers podczas zeznań przed senacką Komisją Sił Zbrojnych USA. Szpiegowski samolot U-2 pilotowany przez Powersa Sowieci zestrzelili w pobliżu Swierdłowska 1 maja 1960 r. Powers został skazany za szpiegostwo w ZSRR. 10 lutego 1962 r. odzyskał wolność w ramach dwustronnej wymiany szpiegów

źródło: AP/East News

Cessna na placu Czerwonym w Moskwie, 28 maja 1987 r. Pilot, Mathias Rust z RFN, został aresztowany

Dyplomacja to nie tylko negocjacje, przyjęcia i uroczyste traktaty. Historia stosunków międzynarodowych odnotowuje prowokacje i afery, które wpływały na losy świata.

Czym jest dyplomacja? Najkrócej rzecz ujmując, to dziedzina stosunków międzynarodowych, która zajmuje się pokojowym rozwiązywaniem spornych kwestii pomiędzy państwami. W gestii dyplomatów leży negocjowanie traktatów i umów regulujących współpracę polityczną oraz handlową. Stosunki międzynarodowe obejmują także kontakty społeczne, stąd pojęcia dyplomacji obywatelskiej i kulturalnej.

Dyplomacja kanonierek

Specyficzną odmianą relacji dwu- i wielostronnych jest dyplomacja militarna. Bo też jedną z najtrafniejszych definicji polityki zagranicznej stworzył pruski teoretyk wojskowości. Carl von Clausewitz (1780–1831) zasłynął maksymami: „Wojna jest jedynie kontynuacją polityki innymi środkami" oraz „Pokój to zawieszenie broni między dwoma wojnami". Dlatego na stronicach światowej historii trwale zapisało się pojęcie dyplomacji kanonierek.

Twórcami „gunboat diplomacy" były potęgi kolonialne. Termin oznaczał wsparcie wysiłków dyplomatycznych projekcją siły. Nic prostszego, niż razem z negocjatorami wysłać eskadrę marynarki wojennej, która lufami dział wpływa na uległość słabszego państwa. Tak postąpiły USA i Wielka Brytania podczas antykolonialnego zrywu Chińczyków. Na przełomie XIX i XX w. w Państwie Środka wybuchło tzw. powstanie bokserów wymierzone...